De zinloze strijd van het protectionisme?
2 min
Onder het motto ‘Make America Great Again’ gaan de Verenigde Staten binnenkort een heleboel ingevoerde producten in meer of mindere mate zwaar belasten. Zo willen ze de Amerikaanse industrie ondersteunen. Maar leven we nog altijd in een wereld waar zulke maatregelen werken? Dat is niet gezegd!
De spanning van de Amerikaanse verkiezingen is nauwelijks voorbij of het volgende item biedt zich al aan: hoe reageren we op de wens van Donald Trump om de Amerikaanse industrie te beschermen door invoerrechten te heffen op alle ingevoerde producten?
Die vraag brandt op ieders lippen, want de Verenigde Staten zijn de grootste klant van Europa. Er staat dus veel op het spel.
We snappen uiteraard waarom Amerika het galopperende handelstekort van bijna 100 miljard dollar wil terugdringen. Nu China wanhopig probeert zijn slappe economie nieuw leven in te blazen, is die wens nog beter te begrijpen. Overal ter wereld heerst immers de angst om overspoeld te worden door zwaar gesubsidieerde Chinese producten.
De onverbiddelijke verslechtering van de handelsbalans
Gezien de historische cijfers kunnen we ons afvragen of zo’n protectionisme nog wel werkt in de wereld van vandaag. Tijdens zijn eerste ambtstermijn voerde Donald Trump al importheffingen in op meer dan 200 producten afkomstig uit Europa en vooral China (aluminium, staal belast tegen 30% in 2018). Maar dat kon de langzame verslechtering van de handelsbalans niet stoppen. Enkele maanden na de invoering van die importheffingen waren de vertrouwensindices van bedrijfsleiders trouwens aanzienlijk gedaald. Velen realiseerden zich namelijk dat die nieuwe heffingen hen als eersten zouden treffen.
Feit blijft dat Donald Trump in zijn campagne de nadruk heeft gelegd op de terugkeer van het protectionisme. Het valt te bezien welke vorm dat zal aannemen.
Wat zijn de gevolgen voor Europa?
Als de Verenigde Staten, zoals Trump dat wil, een nieuwe golf van protectionistische maatregelen invoeren, moet Europa dan volgen en lik op stuk geven? De Verenigde Staten kopen van Europa vooral farmaceutische producten, auto's en luxegoederen, en verkopen er vooral olie en gas. Het is niet gezegd dat het in die context zo eenvoudig is om met een lik-op-stukbeleid uit te pakken. Zeker niet als Europa wil vermijden dat de inflatie opnieuw opflakkert.
2025 kondigt zich nu al aan als een moeilijk jaar voor Europa, dat in een gespannen geopolitieke context ook nog een eigen defensiebeleid zal moeten voeren. Frankrijk en Duitsland starten 2025 evenmin in een serene politieke sfeer. En het is algemeen geweten dat wanneer dat duo in moeilijkheden verkeert, het nog problematischer wordt om beslissingen te nemen. Toch zal Europa een aantal knopen moeten doorhakken, want er liggen heel wat uitdagingen in het verschiet.
Wordt vervolgd.