AI en de arbeidsmarkt: zijn juniors de klos?

Elke voldoende geavanceerde technologie is niet te onderscheiden van magie.
(Arthur C. Clarke)

Dat is precies het probleem met moderne chatbots. Ze doen vaak dingen die lijken op, of zelfs beter zijn dan, menselijke intelligentie. Maar net zo vaak ontsporen ze. En het is niet altijd duidelijk waarom of wanneer dit gebeurt.

Ze zijn misschien niet de betrouwbaarste assistenten, maar zijn wel altijd beschikbaar en klaar om je werklast te verlichten. Klinkt bekend? Vroeger werden ze stagiair of junior genoemd.

Waar zijn al de juniors gebleven?

Een recente paper van het National Bureau of Economic Research (NBER), ‘How people use ChatGPT’, bevat een schat aan gegevens over een van 's werelds snelst groeiende consumententechnologietoepassingen.

Enkele belangrijke conclusies: het gebruik neemt toe in alle groepen, van early adopters tot late joiners, zo blijkt uit het aantal prompts per dag. Ook niet-werkgerelateerd gebruik wint aan populariteit. Volgens de auteurs komt werkgerelateerd gebruik vaker voor bij opgeleide professionals in hoogbetaalde functies. Binnen die categorie is 'schrijven' de belangrijkste use case. "Schrijf me een snelle memo, junior" is heruitgevonden als chatbotprompt.

AI-gegenereerd (of wat eufemistischer: AI-geassisteerd) schrijven vindt steeds meer ingang in verschillende domeinen. Zo vertonen bedrijfs- en overheidspersberichten en vacatures almaar meer tekenen van 'bot-speak'.

Wat hebben ze met elkaar gemeen? De headline is belangrijk, de body veel minder. Maar de lezers verwachten wel een tekst, dus je kan er niet omheen. De regels van een gevestigd format volgen, is echter een saai karwei. Het soort schrijven dat niemand wil doen … en waarschijnlijk ook niemand zal lezen.

Liever kwijt dan rijk dus. Maar schuilt er een verborgen waarde in de menselijke uitvoering van deze taken?

De juniors van vandaag zijn de seniors van morgen

Uit een grootschalig onderzoek naar vacatures in de VS blijkt een alarmerende trend sinds de release van ChatGPT. De focus van de studie ligt op bedrijven die AI toepassen. Conclusie: het aantal juniormedewerkers in deze firma’s vlakt af, hoewel er meer seniors worden aangenomen.

De auteurs stellen een U-vormig patroon vast: afgestudeerden van middenklassenscholen worden het hardst getroffen, terwijl die van de top- en laaggeplaatste scholen kleinere dalingen ondervinden. Bovendien valt op dat de daling in het aanwerven van juniors onder GenAI-adopters niet beperkt is tot de IT-sector, maar wijdverspreid is.

Kortetermijndenken kan sommige bedrijven ertoe aanzetten om minder juniorpersoneel aan te nemen, misschien door te rekenen op de mogelijkheid om seniorprofielen extern aan te werven. Op lange termijn vormt dit echter een aanzienlijke bedreiging voor de hele economie. Economen noemen dit een “negatief externaliteitsprobleem”. De oplossing – een Pigouviaanse belasting – is welbekend. Op een snelle implementatie hoeven we echter niet direct te rekenen.