- 31/10/2024

Video : Harris vs Trump

Links versus rechts

Op verschillende vlakken loopt het voorgestelde beleid van Harris en Trump gelijk. Beide zijn protectionistisch – de gradatie verschilt, maar daar komen we straks op terug. Beide streven naar een herindustrialisering van de VS en de Inflation Reduction Act (IRA) komt daaraan tegemoet. Het groene tintje aan die IRA is niet volledig naar de zin van Trump. Maar aangezien vandaag vooral Republikeinse staten profiteren van de subsidiestroom, zal hij het programma dulden. Tot slot zien beide kandidaten geen graten in verder oplopende schulden. De kans is bijzonder groot dat de historische piek van de 106% netto-overheidsschuld van net na WO II binnenkort sneuvelt.

De opiniepeilingen gaan uit van een gesplitst Congres. De Republikeinen zouden de meerderheid in de Senaat binnenhalen, de Democraten in het Huis van Afgevaardigden. De ruimte voor grote binnenlandse initiatieven is dan beperkt. Alleen als een van beide kampen de volledige overwinning behaalt, komen er op dat vlak uitgesproken beleidsverschillen.  

Harris staat voor een ‘linkse’ agenda, die zich toespitst op minderbedeelden geld toestoppen. Dat doet ze via een hogere kinderbijslag, een groter aanbod aan huizen om het huizentekort en de stijgende huizenprijzen te temperen, en prijscontroles op basisproducten en medicijnen. Harris wil ook de bedrijfsbelasting verhogen van 21% naar 28% en wil een hogere belasting op de inkoop van eigen aandelen, evenals op meerwaarde en dividenden. Niet echt beursvriendelijk dus.

Trump gaat, niet verwonderlijk, voor een rechtsere agenda met een bijkomende verlaging van de huidige 21% bedrijfsbelastingen en een integrale verlenging van zijn in 2017 doorgevoerde ‘Tax Cuts and Jobs Act’. Daarin vinden we een versnelde aftrekbaarheid van investeringen en een lagere erfenisbelasting terug. Zijn programma is bedrijfsvriendelijker en meer gericht op de middenklasse en hogere middenklasse, hoewel er ook voor de minder gegoede burgers in cadeaus is voorzien. Daardoor liggen de netto-uitgaven bij Trump wel nog hoger dan bij Harris.

Bij een volledige overwinning (‘sweep’-scenario) voor een van beide partijen ramen we de extra groei op gemiddeld 0,2% per jaar als de Republikeinen zegevieren en op iets minder dan 0,1% per jaar als de Democraten winnen. Bij een Republikeinse overwinning krijgen de beurzen een boost. Het positieve effect op de groei door de hogere uitgaven duwt in beide scenario’s de Amerikaanse rentevoeten en dollar iets naar omhoog. Let op: dat effect op de dollar zou plots veel groter kunnen worden als Trump de invoertarieven zou verhogen.

Tweedeling versus versplintering

Trump kondigde aan dat hij een importtaks van 10% wil invoeren voor alle geïndustrialiseerde landen en een van 60% voor Chinese producten. Dat kan de voormalige president doen via een ‘presidential executive order’. Daarmee omzeilt hij de toestemming van het Congres. Mogelijk leidt dat tot een enorme inflatoire schok waarbij de VS zichzelf zwaar in de voet schieten. Dramatischer is het nefaste effect op de globalisatie die de wereld de voorbije decennia zoveel welvaart heeft gebracht.

En daarmee belanden we bij de belangrijke geopolitieke impact van deze verkiezingen. De keuze op globaal vlak is er een van tweedeling versus versplintering. Wordt Kamala Harris president, dan zet de geleidelijke splitsing van de wereld in een Chinees en een Amerikaans deel zich gewoon door. De VS ontzeggen China belangrijke technologie en China beperkt de uitvoering van bijvoorbeeld belangrijke grondstoffen. De rest van de wereld zal uiteindelijk mogelijk moeten kiezen bij wie ze gaan aansluiten.

Wordt Donald Trump president, dan doemt het fragmentatiescenario op. ‘America First’ staat dan voor isolationisme, zoals ook vóór de Tweede Wereldoorlog. Aan 80 jaar van Pax America, gekenmerkt door een status van relatieve internationale vrede, dreigt dan een einde te komen. Dat zou ook een gigantische schok zijn voor Europa. Maar misschien is het wel het duwtje in de rug dat Europa nodig heeft om zich om te vormen tot een hechtere en competitievere regio.