- 18-12-2024

Kredietverlening in België blijft stabiel ... voorlopig toch

2 min

Volgens de laatst gepubliceerde cijfers van de Nationale Bank van België (NBB) ondersteunde de gezinsconsumptie de Belgische groei nog steeds. Maar de investeringen, zowel vanwege de bedrijven als in de bouwsector, leverden de voorbije 3 maanden een negatieve bijdrage aan de groei van het bbp. Bij nader inzicht zien we dat de toename van de bedrijfsinvesteringen, die midden 2022 begon, begin 2024 abrupt tot stilstand kwam. De onderliggende groei van de bedrijfsinvesteringen in het derde kwartaal 2024 bleef negatief. Zelfs na correctie om rekening te houden met een welbepaald groot investeringsproject in de ICT-sector in het tweede kwartaal. De resultaten van de bevragingen die de NBB (via Business Echo) in oktober en november hield, bevestigen dat de bedrijven hun investeringsuitgaven de afgelopen kwartalen hebben teruggeschroefd om kosten te besparen. De bevraagde Belgische bedrijven geven toe dat ze de voorkeur geven aan gerichte investeringen om de operationele efficiëntie te verbeteren, zoals automatisering en digitalisering. Zo willen ze het hoofd bieden aan de stijgende loonkosten en in het bijzonder aan het tekort aan arbeidskrachten. Heel wat bedrijven gaven ook aan onder druk van de steeds strengere regelgeving aanhoudend te investeren in 'groene' technologieën.

Koudegolf over de conjunctuur

Sinds de herverkiezing van Donald Trump lijkt de Europese conjunctuur sterk af te koelen. Daardoor is ook het consumenten- en ondernemersvertrouwen in België de afgelopen weken verslechterd. Elk land tracht inderdaad de impact op de eigen economie in te schatten van de nieuwe protectionistische maatregelen die begin 2025 van kracht worden. En dat doet zelfs de dappersten kippenvel krijgen.

Bevredigende groei in uitstaande leningen

Om de omvang van het fenomeen in te schatten, onderzochten we de door de Europese Centrale Bank (ECB) opgestelde cijfers over de in België verstrekte leningen. Eind oktober bedroegen de uitstaande leningen aan bedrijven nog ruim 150 miljard euro. En de stijging is nog altijd zeer bemoedigend. De uitstaande leningen daalden op jaarbasis weliswaar met 1%, maar dat was de eerste daling sinds het voorjaar van 2021. In die periode waren de cijfers enorm vertekend omdat we voortdurend vergeleken met 2020. En dat was voor alle landen een zeer bijzonder jaar. De daling die we toen zagen was dus eerder ‘technisch’ van aard. Opvallend is wel de stabiliteit en de veerkracht van de groei van de kredietverlening aan bedrijven (en aan particulieren) in de afgelopen jaren, ondanks de renteverhogingen en de zeer onzekere omgeving door de stijging van de energieprijzen vanaf het voorjaar van 2022.

We verwachten dat de rentetarieven in 2025 verder zullen dalen. Zeker in Europa waar de strijd tegen de inflatie voorbij lijkt. Laten we nu vooral het Trump-effect op de Belgische bedrijfsinvesteringen afwachten om te zien of de lichte dip in de kredietverlening die we in oktober 2024 waarnamen, al dan niet een nieuwe trend wordt.