Ontdekking van een gekwelde ziel
Léon Spilliaert (Oostende, 1881 – Brussel, 1946)
Regardez cette page en français
«De lente», 1929
Aquarel op papier, 45 x 105 cm
Oostende was de geboortestad en de inspiratiebron van Léon Spilliaert en dat zie je duidelijk in zijn oeuvre: de fascinatie van de zee, eb en vloed op het strand, de dijken, de gaanderijen, de vuurtoren en de havenkaaien. Met uitzondering van zijn portretten zien we in de werken van Léon Spilliaert niet vaak afbeeldingen van mensen.
En als hij ze dan toch schildert, bevinden de personages zich in een setting van totale verlatenheid en een nachtelijke ietwat spookachtige dreigende sfeer. In de jaren 20 van vorige eeuw verschijnen er ook landschappen met meer heldere tinten. Het kleurenpalet blijft echter beperkt. De sombere kleuren uit zijn vroegere periode blijven in de landschappen terugkomen. Deze autodidactische kunstenaar heeft een bijzondere plaats in het Belgische artistieke landschap. Hij is een vrijbuiter op stilistisch vlak en flirt met verschillende artistieke stromingen zoals symbolisme, expressionisme of surrealisme zonder zich er echt bij aan te sluiten.
COMBINATIE VAN TECHNIEKEN
Zijn voorkeur gaat uit naar de combinatie van verschillende technieken in één werk, zoals Chinese inkt, aquarel, potlood, gouache, pastel en houtskool. Als drager verkiest hij papier of karton. De donkere kleur van de gekwelde lucht op de achtergrond contrasteert hier in De lente met heldere tinten en bomen in vol licht. Hij creëert een tijdloos beeld van een spookachtige en mysterieuze natuur. Zee of Ardennen, het landschap bij Spilliaert blijft altijd sober en kaal. Het heeft niets pittoresks of anekdotisch.
SYMBOLISCHE EENZAAMHEID
Symboliek en expressionisme mengen zich in een gevoel van eenzaamheid, dat kenmerkend is voor heel het oeuvre van Léon Spilliaert. De manier om de ruimte op te bouwen is erg modern voor die tijd: hij synthetiseert de ruimte en ontdoet zijn compositie van al het bijkomstige in die mate dat hij soms de abstractie benadert. Hij gebruikt altijd een diagonaal perspectief om het gevoel van angst te benadrukken. Zijn landschappen zijn een vertaling van zijn kwelling van het leven.
Hij verblijft regelmatig met zijn familie in de Hoge Venen en raakt gefascineerd door dit stuk ongerepte natuur. Vanaf dat moment worden het bos en in het bijzonder de bomen zijn nieuwe inspiratiebron.